Przejdź do głównej zawartości

Posty

Kakao pochodzi z Ekwadoru, nie z Meksyku?

W naczyniach sprzed 5300 lat pochodzących z ekwadorskiej części Amazonii znaleziono ślady kakao. To najstarszy znany przykład użycia tej rośliny. Dotychczas najstarsze ślady użycia kakao jakimi dysponowaliśmy pochodziły sprzed około 3800 lat i były związane z kulturami Majów oraz Olmeków. Zobacz cały artykuł na tej stronie Kilka słów z Wikipedii o kakao Kakao (nah. cacahuatl [kaˈka.wat͡ɬ] – ziarno kakaowe) – nasiona z owoców kakaowca. Jeden owoc zawiera 20-60 nasion pokrytych aromatycznym białym śluzem. Kakao pochodzi z regionów tropikalnych, prawdopodobnie z Ameryki Środkowej i Południowej. Olmekowie byli pierwszymi, którzy uprawiali je około 1500 roku p.n.e. Dzisiaj natomiast jest uprawiane w wielu krajach podrównikowych. Głównymi producentami są: Wybrzeże Kości Słoniowej, Ghana, Indonezja, natomiast jego odbiorcami są m.in. Stany Zjednoczone, Wielka Brytania i Niemcy. Ziarno kakaowca przywiózł do Europy Krzysztof Kolumb. Napój, warzony wedle przepisu azteckiego króla Montezumy, zdob

Atak zimy we Francji

Około 200 tysięcy domów we Francji zostało pozbawionych prądu we wtorek po tym, jak w poniedziałek wieczorem w środkowych regionach kraju spadło dużo mokrego śniegu, który sprawił, że setki kierowców utknęło na oblodzonych drogach. We wtorek wiele regionów kraju wciąż zmaga się ze skutkami trudnych warunków pogodowych. Zobacz cały artykuł na tej stronie Kilka słów z Wikipedii o Francji Francja (fr. France, IPA: /fʁɑ̃s/), Republika Francuska (République française /ʁe.py.blik fʁɑ̃.sɛz/) – państwo, którego część metropolitalna znajduje się w Europie Zachodniej, posiadające także zamorskie terytoria na innych kontynentach. Francja metropolitalna rozciąga się od Morza Śródziemnego na południu do kanału La Manche i Morza Północnego na północy, oraz od Renu na wschodzie do Zatoki Biskajskiej na zachodzie. Francuzi często nazywają swój kraj l’Hexagone (sześciokąt) – pochodzi to od kształtu Francji metropolitalnej. Francja graniczy z Belgią, Luksemburgiem, Niemcami, Szwajcarią, Włochami, Monako

Cegły z... moczu

Studenci z Uniwersytetu w Kapsztadzie stworzyli cegły z… ludzkiego moczu. Niezwykły materiał budowlany powstał dzięki naturalnemu procesowi o nazwie mikrobowe wytrącanie węglanów. Jest on podobny do procesu, w którym powstają muszle stworzeń morskich. Zobacz cały artykuł na tej stronie Kilka słów z Wikipedii o moczu Mocz (łac. urina) – uryna, płyn wytwarzany w nerkach i wydalany z organizmu, zawierający produkty przemiany materii bezużyteczne lub szkodliwe dla ustroju. Dobowa ilość moczu wydalanego przez zdrowego człowieka waha się od 600 do 2500 ml. Zależy ona od wielu czynników, m.in. ilości spożytych płynów i temperatury otoczenia. W skład moczu wchodzi: 96% wody 2,5% azotowych produktów przemiany materii (głównie mocznik) 1,5% soli mineralnych minimalne ilości innych substancji, np. barwników żółciowych (nadają moczowi kolor, zapach i smak). Czytaj więcej Kilka słów z Wikipedii o cegle Cegła – materiał budowlany w kształcie prostopadłościanu (także klina, wycinka pi

Zima zawitała do Polski

Do Szklarskiej Poręby zawitała w niedzielę prawdziwa zima. Aż trudno uwierzyć w to, że za dwa dni będziemy mieć w Polsce południowej blisko 25 stopni na termometrach. Zgodnie z prognozami, niedziela upływa prawie wszędzie pod znakiem zimna i deszczu, ale są takie miejsca w naszym kraju, gdzie pada również deszcz ze śniegiem oraz śnieg. Tak jest m.in. w Jeleniej Górze. Zobacz cały artykuł na tej stronie Kilka słów z Wikipedii o Szklarskiej Porębie Szklarska Poręba (niem. Schreiberhau) – miasto w województwie dolnośląskim, w powiecie jeleniogórskim. Według danych z 31 grudnia 2015 r. miasto miało 6703 mieszkańców[2]. Prawa miejskie otrzymała 31 grudnia 1959 r. Historycznie leży na Dolnym Śląsku. Położone w dolinie rzeki Kamiennej i jej dopływów (Kamieńczyka i Szklarki), na wys. 440–886 m n.p.m., od południa na stokach Karkonoszy z dominującą nad miastem Szrenicą (1362 m n.p.m.), od północy na stokach Gór Izerskich z Wysokim Kamieniem (1058 m n.p.m.) i Czarną Górą (965 m n.p.m.), zaś od w

Trzęsienie ziemi podzieliło płytę tektoniczną na dwie części

Aktywność sejsmiczna w Meksyku nie jest obca. Leżący na linii uskoków w obrębie Pacyficznego Pierścienia Ognia naród doświadcza każdego roku ponad 4200 trzęsień ziemi o magnitudzie 4,5 oraz większej. Okazuje się, że najpotężniejszy w historii kraju wstrząs zmienił geologię płyty tektonicznej. Zobacz cały artykuł na tej stronie Kilka słów z Wikipedii o płytach tektonicznych Płyta tektoniczna (płyta/kra litosfery/litosferyczna) – największa jednostka podziału litosfery zgodnie z teorią tektoniki płyt. Płyty litosfery graniczą ze sobą wzdłuż stref o wzmożonej aktywności sejsmicznej i wulkanicznej, jednakże same zachowują stosunkowo dużą spójność i sztywność. Mogą przemieszczać się poziomo po strefach obniżonej lepkości (czyli astenosferze) występujących w górnej części płaszcza Ziemi. Wyróżnia się płyty kontynentalne i oceaniczne. Pierwszym geologiem, który stwierdził istnienie płyt litosfery, był Samuel Warren Carey (1958 r.). Czytaj więcej Kilka słów z Wikipedii o Meksyku Meksyk (hiszp.

Kręgosłup wyewoluował w płytkich wodach przybrzeżnych

Obecność kręgosłupa pozwoliła kręgowcom na podbój oceanów i lądów. Do niedawna jednak nie było jasne, kiedy i gdzie się on pojawił. Nowe dane sugerują, że kręgosłup wyewoluował w płytkich wodach przybrzeżnych. Zobacz cały artykuł na tej stronie Kilka słów z Wikipedii o kręgosłupie Kręgosłup (łac. Columna vertebralis) – element szkieletu osiowego kręgowców (poza kręgoustymi). Składa się z kręgów[1]. Kręgosłup można sobie wyobrazić jako wieloelementową tuleję chroniącą rdzeń kręgowy. Podstawowe elementy składające się na kręgosłup nazywamy kręgami; każdy z nich jest osobną kością. Jeśli wyobrazimy sobie kręgosłup jako rurę, to kręgi możemy sobie wyobrazić jako nałożone jeden na drugi pierścienie. W centrum każdego kręgu znajduje się otwór, przez który przebiega nieprzerwany rdzeń. Liczba kręgów jest różna w zależności od przynależności systematycznej kręgowca. Kręgosłup człowieka składa się z 7 kręgów szyjnych (C), 12 kręgów piersiowych (Th), 5 kręgów lędźwiowych (L) (24 kręgi w ścisłym

Tajfun Yutu uderzył w Wyspy Marianów Północnych

Supertajfun Yutu przetoczył się w czwartek przez amerykańskie terytorium zależne Marian Północnych jako odpowiednim huraganu najwyższej piątej kategorii, co czyni go najsilniejszą burzą, jaka kiedykolwiek uderzyła w USA w tym roku – podaje Narodowy Serwis Pogodowy. Zobacz cały artykuł na tej stronie Kilka słów z Wikipedii o Marianach Północnych Mariany Północne (Wspólnota Marianów Północnych; ang.: Northern Mariana Islands, Commonwealth of the Northern Mariana Islands; czamorro: Notte Mariånas, Sankattan Siha Na Islas Mariånas) – terytorium stowarzyszone (Terytorium zorganizowane o statusie wspólnoty – US Commonwealth) Stanów Zjednoczonych położone w północno-zachodniej Oceanii. Terytorium zajmuje północną część archipelagu Marianów, położonego w Mikronezji, w południowo-zachodniej części Oceanu Spokojnego. W jego skład wchodzi 14 wysp, a powierzchnia wynosi 477 km². Zamieszkuje je ok. 80 400 osób (2005), głównie Mikronezyjczyków (lud Czamorro). Stolicą Marianów Północnych jest Capitol

Na dnie morskim plastik jest obecny od co najmniej 40 lat

Jak informują naukowcy ze Scottish Association for Marine Science (Sams), stworzenia żyjące w najgłębszych partiach oceanu zjadają plastik od co najmniej 40 lat. Uczeni przeanalizowali próbki zbierane w Rockall Trough u północno-zachodnich wybrzeży Szkocji i Irlandii. Zobacz cały artykuł na tej stronie Kilka słów z Wikipedii o plastiku Tworzywa sztuczne – materiały składające się z polimerów syntetycznych (wytworzonych sztucznie przez człowieka i niewystępujących w naturze) lub zmodyfikowanych polimerów naturalnych oraz dodatków modyfikujących takich jak np. napełniacze proszkowe lub włókniste, stabilizatory termiczne, stabilizatory promieniowania UV, uniepalniacze, środki antystatyczne, środki spieniające, barwniki itp. Termin „tworzywa sztuczne” funkcjonuje obok często stosowanych określeń potocznych, np. plastik. Najściślejszym terminem obejmującym wszystkie materiały zawierające jako główny składnik polimer, bez rozróżniania, czy jest on pochodzenia sztucznego czy naturalnego, jest

Wichury nad Polską, na wybrzeżu sztorm ma 9 stopni w skali Beauforta

Głęboki niż znad środkowego Bałtyku daje się we znaki Polakom. Z północy na południe wędruje strefa intensywnych opadów zarówno pochodzenia ciągłego, jak i przelotnego. Jednak zdecydowanie najsilniejszy jest wiatr, który na wybrzeżu osiąga 95 km/godz. i wciąż się jeszcze zmaga. Zobacz cały artykuł na tej stronie Kilka słów z Wikipedii o sztormach Sztorm (z ang. Storm i z niem. Sturm) – zjawisko meteorologiczne, występujące nad obszarami mórz i oceanów w postaci silnego, porywistego, długotrwałego wiatru o sile nie mniejszej niż 8° w skali Beauforta. Pogodzie sztormowej zwykle towarzyszy odpowiednio silne falowanie powierzchni wody. Często występują również rzęsiste deszcze, znacznie ograniczające widzialność. W razie prognozowanego sztormu, jednostki o mniejszej dzielności morskiej zwykle nie opuszczają portu, a te będące w morzu starają się znaleźć schronienie w porcie lub na osłoniętym kotwicowisku. Jednak przebywanie w czasie silnego sztormu (czy huraganu) w porcie bez dostatecznej

Człowiek zabija las Pando

Nazywa się Pando – las liczący około 47 tys. genetycznie identycznych trzęsących się drzew topoli osikowej, które mają około 80 000-letni system korzeniowy. Domem dla Pando jest południowo-zachodnia część amerykańskiego stanu Utah i jest jednym z największych i najstarszych organizmów żywych na świecie. Nie da się go zregenerować, a ludzie znajdują się w centrum porażki. Zobacz cały artykuł na tej stronie Kilka słów z Wikipedii o topoli osikowej Topola osikowa (Populus tremuloides Michx.) – gatunek drzewa należący do rodziny wierzbowatych (Salicaceae). Występuje w Ameryce Północnej (nie należy go mylić z europejską topolą osiką – Populus tremula). Występuje na zróżnicowanych siedliskach. Nie znosi silnego zacienienia i pojawia się na terenach otwartych w postaci jednogatunkowych drzewostanów lub mieszanych z udziałem innych światłolubnych gatunków. Masowo kolonizuje miejsca po pożarach. Występuje w postaci klonalnej (jako genet) – nowe drzewa wyrastają z odrostów korzeniowych. Znane są