By uzupełnić niedobory mikro- i makroelementów, dzikie szympansy (Pan troglodytes schweinfurthii) z lasów Ugandy jedzą coraz częściej glinę.
Autorzy studium opublikowanego w PLoS ONE opisali szympansy z lasu Budongo, które jadły glinę i ziemię z kopców termitów oraz piły z glinianek pod drzewami.
Zobacz cały artykuł na tej stronie
Kilka słów z Wikipedii o szympansie zwyczajnym
Szympans zwyczajny (Pan troglodytes) – wąskonosa małpa zaliczana do człekokształtnych, jeden z dwóch gatunków szympansów, hominidów najbliżej spokrewnionych z rodzajem Homo. Do niedawna nazywany szympansem. Dopiero po odkryciu drugiego, blisko z nim spokrewnionego i nieco mniejszego bonobo, czyli szympansa karłowatego przyznano mu epitet[2] zwyczajny dla odróżnienia od nazwy rodzajowej szympans (Pan).
Szympans zwyczajny prowadzi nadrzewny i naziemny tryb życia. Na ziemi spędza od 20-50% swojego czasu.[3]. Potrafi poruszać się w postawie dwunożnej, choć woli podpierać się zgiętymi palcami ręki, podobnie jak to robią goryle. Aktywny w ciągu dnia, noce spędza w koronie drzew w specjalnie do tego celu budowanych gniazdach-posłaniach. Posłania są jednorazowe, każdego wieczoru szympans buduje nowe. Połowę dnia spędza na jedzeniu, pozostałą część zajmują mu wędrówki w poszukiwaniu kolejnego źródła pokarmu oraz dzienna drzemka.
W warunkach naturalnych długość życia szympansów zwyczajnych mieści się w granicach 40-45 lat. W niewoli notowano przypadki starszych osobników.
Kilka słów z Wikipedii o Ugandzie
Uganda – państwo we wschodniej Afryce nad Jeziorem Wiktorii, o pow. 236 tys. km². Graniczy z Sudanem Południowym, Demokratyczną Republiką Konga, Rwandą, Tanzanią i Kenią. Kraj jest słabo rozwinięty, ludność zajmuje się głównie rolnictwem i hodowlą,.
Uganda jest podzielona na 80 dystryktów w czterech regionach: Północnym, Wschodnim, Centralnym oraz Zachodnim.
W 1894 utworzono protektorat Ugandy, w skład którego weszło 5 królestw: Ankole, Buganda, Bunyoro, Busoga i Toro. W roku 1962 federacja Ugandy uzyskała niepodległość od Wielkiej Brytanii. W niepodległym kraju władzę sprawowała koalicja Kabaka Yekka – partii rojalistycznej ludu Baganda oraz Ugandyjskiego Kongresu Ludowego o lewicującym charakterze. W wyniku koalicji prezydentem kraju został król autonomicznej Bugandy Edward Mutesa a premierem przywódca lewicy Milton Obote. Rząd niepodległej Ugandy zachował systemy królewskie funkcjonujące w części obszarów Ugandy. W 1965 roku doszło do krótkotrwałego kryzysu armii po tym gdy doszło do próby rebelii zorganizowanej przez żołnierzy pochodzenia kenijskiego. Sytuacja była o tyle niebezpieczna że Kenijczycy pełnili w państwie ugandyjskim szereg ważnych funkcji państwowych i zajmowali w państwie kluczową pozycję. Rządowi udało się rozwiązać kryzys i w tym samym roku wydalić Kenijczyków z kierowniczych urzędów w państwie, polityka ta doprowadziła że w 1969 roku niemal masowo opuścili oni Ugandę[2]. Współpraca między Mutesą i Obote okazała się krucha, gdyż jako prezydent Mutesa przekonał się, że zakres jego władzy jest tylko reprezentacyjny[3]. W 1966 miał miejsce jednoosobowy przewrót zorganizowany przez Obote przeciwko własnemu rządowi, który został oskarżony o uczestnictwo w niezgodnym z prawem handlu złotem kongijskim. Wtedy to premier zawieszając konstytucję umieścił pięciu ministrów w areszcie, a Mutesę pozbawił funkcji prezydenckiej, zastępując go na stanowisku szefa państwa. Mutesa zamieszkał w swoim pałacu, lecz po zreorganizowaniu przez Obote konstytucji tak, by usunęła ona autonomię Bugandy, przyszło Mutesie opuścić Ugandę: Obote rozkazał bowiem swemu dowódcy – byłemu brytyjskiemu oficerowi Idiemu Aminowi Dadzie – by wyeliminował Mutesę. W maja 1966 roku armia otoczyła pałac królewski a król udał się na emigrację. Wraz z tym rząd zlikwidował władzę regionalnych monarchów[4].
Kilka słów z Wikipedii o glinie
Glina – pod kątem genezy, jest to ilasta skała osadowa, powstała najczęściej w okresie czwartorzędu w wyniku nagromadzenia osadów morenowych (skały ilaste starsze niż czwartorzędowe nazywane są najczęściej iłami). Jest to zatem skała złożona z minerałów ilastych, kwarcu, skaleni, substancji koloidalnych, może zawierać okruchy innych skał oraz substancje organiczne (humus, korzenie, bituminy).
Pod kątem litologicznym (składu frakcyjnego), glina to skała o dowolnym wieku (zatem może też być starsza niż czwartorzędowa), zawierająca 10–30% frakcji ilastej i minimum 30% sumy frakcji pylastej i piaszczystej. Gliny dzieli się na pylaste, piaszczyste, zwięzłe, pylaste zwięzłe i piaszczyste zwięzłe[1].
Barwa glin czwartorzędowych zależy od zawartości i stopnia utlenienia koloidalnych cząsteczek uwodnionych tlenków żelaza i manganu. W warunkach utleniających przeważają barwy od żółtej poprzez czerwoną do brunatnej, w warunkach redukcyjnych glina może być jasnoszara, szara, szarozielona.
Glina od zarania dziejów stanowi podstawowy surowiec do wyrobu ceramiki. Do ręcznego formowania wyrobów ceramicznych używane są wysokoplastyczne i plastyczne gliny biało oraz barwnie wypalające się, znane na świecie pod nazwą „ball clay”. Dzisiaj stanowią one cenny surowiec do produkcji ceramiki sanitarnej i płytek ceramicznych.
źródło: pl.wikipedia.org