Te marokańskie kozy potrafią wykonywać akrobacje w trudnych warunkach. By pałaszować liście i owoce drzew arganowych, wspinają się na ich konary. Z odchodów tych zwierząt wybierane są pestki. To z nich powstaje doceniany w przemyśle kosmetycznym olej arganowy.
Zobacz cały artykuł na tej stronie
Kilka słów z Wikipedii o drzewach arganowych
Argania żelazna, argania żelazodrzew, olejara żelazna, tłuścianka żelazna, drzewo arganowe (Argania spinosa (L.) Skeels) – gatunek drzewa z monotypowego rodzaju Argania z rodziny sączyńcowatych. Endemit występujący wyłącznie w regionie Sus w południowym Maroku, pomiędzy As-Sawirą, a Agadirem na terenach obejmujących 700-800 tys. hektarów. Ocenia się, że na terenie tym występuje około 21 milionów drzew arganowych, odgrywających ważną rolę w funkcjonowaniu tego środowiska. Notuje się jednak ciągły spadek ich liczby. Zdziczałe drzewa tego gatunku rosną także w południowej Hiszpanii[2].
Z nasion wytwarzany jest olej jadalny zawierający 80% nienasyconych kwasów tłuszczowych. Jest on wykorzystywany do gotowania, oświetlenia i wyrobu mydeł. Wytłoki z nasion służą jako dobra pasza dla wielbłądów, owiec, bydła i kóz. W wyniku fermentacji miąższu owoców uzyskiwany jest napój alkoholowy o nazwie mahia d’Argan.
Lekkie drewno służy do wyrobu mebli, w tym dekorowania skrzyń wyrabianych w Essaouirze. Jako opał uzyskiwany jest dobrej jakości węgiel drzewny. Jako paliwo wykorzystywane jest zarówno drewno, jak i łupiny nasion. Korzenie drzewa arganowego wrastają głęboko w poszukiwaniu wody, tym samym pomagają rozpulchniać ziemię i zapobiegają erozji.
Kilka słów z Wikipedii o kozach
Koza domowa[2] (Capra hircus) – ssak z rodziny wołowatych (Bovidae), udomowiona forma dzikich kóz żyjących w Azji około 10–8 tys. lat temu. Za protoplastów większości ras kóz domowych uważa się kozę bezoarową, markura śruborogiego i koziorożca alpejskiego[3].
Badania genetyczne współczesnych kóz ujawniają, że chociaż zostały one oswojone równolegle w kilku częściach świata to geny tych pionierów zmieszały się w całej populacji. Pewnie wynika to z tego, że kozy są doskonałymi towarzyszami podróży – nie przeszkadzają im ciężkie warunki środowiskowe i nie mają wygórowanych wymagań pokarmowych. Dużym plusem owych zwierząt były ich małe wymiary ułatwiające sprzedaż kóz pomiędzy sąsiadującymi nawet w dużych odległościach osadami. W starożytności podawano całkiem słuszny przykład popierający tę tezę – „posiadanie czterech kóz daje ci większy zasięg w handlu i mniejsze ryzyko niż posiadanie jednej krowy”. Bez tych zwierząt migracje plemion ludzkich mogłyby wyglądać zupełnie inaczej, gdyż przybycie koczowniczych pasterzy zapewne mobilizowało miejscową ludność do udomowiania także innych ras zwierząt.
Zespół prof. Luikarta zebrał próbki DNA od 88 ras kóz z obszarów tak rozmaitych jak Grecja, płaszczyzny Mongolii, Islandia czy południowa Afryka. Udało im się wyselekcjonować segment mitochondrialnego DNA kozłów. Jako że mitochondrialny DNA jest niezależny od występującego w chromosomach oraz jest dziedziczony tylko od matki (dzięki czemu nie są one przetasowane z męskimi genami uczestniczącymi w zapłodnieniu lub też poprzez krzyżowanie dzikich zwierząt z domowymi), zabieg ten ułatwia prześledzenie historii kozy. Z tego faktu wynika, że każdy mitochondrialny genotyp kozy domowej musiał pochodzić od dzikiej samicy. Stąd wiadomo, że kozy oswojono w regionie Bliskiego Wschodu pokrywającego obecne tereny Turcji i Iraku, potomkowie tej gałęzi rodu dominują aktualnie w Europie i Afryce.
źródło: pl.wikipedia.org