W Chile doszło do potężnego trzęsienia ziemi. Magnituda wstrząsów podziemnych wyniosła 5,4 st. w otwartej skali Richtera.
Zobacz cały artykuł na tej stronie
Kilka słów z Wikipedii o Chile
Chile (hiszp. Chile, [ˈt͡ʃile]), oficjalnie Republika Chile (hiszp. República de Chile, wym. [reˈpuβlika ðe ˈt͡ʃile], wymowa i) – państwo w Ameryce Południowej, ciągnące się długim pasem na zachodnim wybrzeżu kontynentu nad Oceanem Spokojnym. Stolicą Chile jest Santiago. Graniczy z Peru, Boliwią i Argentyną. Do Chile należą liczne wyspy przybrzeżne i wyspy na otwartym oceanie (w sumie ok. 3 tys.): Juan Fernández, Wyspa Wielkanocna (jedna z najbardziej oddalonych od innych wysp i lądów zamieszkana wyspa na świecie), Sala y Gómez, San Ambrosio, San Félix, Chiloé, Campana, Santa Inés, Chonos.
Najstarsze stanowiska archeologiczne (Tagua Tagua, Quereo) wskazują na zamieszkanie obszarów Chile 12 tys. lat temu. Przed przybyciem Hiszpanów tereny obecnego Chile były zamieszkane przez Indian – na północy Ajmarowie, Atacamo i Diaguici, na wybrzeżu Changos, na południu Araukanie, Huillche i Picunche, zaś w Patagonii Chonos[2].
Około VII-VIII w. obszary północnego Chile objęte były wpływami kultury Tiahuanaco, a w początkach XVI w. zostały włączone do Imperium Inków. W pierwszej połowie XVI w. tereny aż do rzeki Biobío zostały opanowane przez Hiszpanów i włączone do wicekrólestwa Peru. Obszary bardziej na południe pozostały we władaniu Araukanów, którzy utrzymali niezależność aż do drugiej połowy XIX w. Zapoczątkowany w drugiej połowie XIX w. wśród Kreolów chilijskich ruch separatystyczny doprowadził do proklamowania w 1818 r. niepodległej republiki z prezydentem B. O’Higginsem na czele. W 1881 roku, na mocy traktatu z Buenos Aires (1881 rok), do Chile przyłączono zachodnią Patagonię. Natomiast w 1884 roku, dzięki zwycięstwu nad Peru i Boliwią w wojnie o saletrę, państwo zaanektowało całe boliwijskie wybrzeże oraz najdalej na południe wysuniętą nadmorską prowincję Peru z miastami Arica i Iquique.
Kilka słów z Wikipedii o trzęsieniach ziemi
Trzęsienie ziemi – gwałtowne rozładowanie naprężeń w skorupie ziemskiej połączone z ruchem warstw skalnych wzdłuż uskoku. Nagromadzenie naprężeń jest na ogół wynikiem przejściowego zablokowania ruchu skał wzdłuż tego uskoku. Uwalniająca się przy tym energia w około 20-30% rozchodzi się w postaci fal sejsmicznych, z których część dociera na powierzchnię Ziemi w postaci niszczących fal powierzchniowych. Pozostała część energii zamienia się w ciepło lub trwałe deformacje skał.
Wielkość trzęsienia ziemi wyraża się w stopniach magnitudy. Magnituda równa 0 lub ujemna (stosowana do oznaczania tzw. „mikrowstrząsów”, rejestrowanych tylko przez bardzo czułe przyrządy) oznacza wibracje rejestrowane tylko przez aparaturę pomiarową, zaś magnituda równa 9,5 (wartość magnitudy najsilniejszego, udokumentowanego instrumentalnie trzęsienia ziemi) powoduje zmiany w otaczającym krajobrazie. Sejsmolodzy powątpiewają w istnienie trzęsień ziemi o magnitudzie większej niż 10, jednak teoretycznie wszystkie skale pomiarowe zjawisk sejsmicznych (np. logarytmiczna skala Richtera) to skale otwarte. Należy przy tym zaznaczyć, że każdy kolejny stopień magnitudy jest mierzony, jako dziesięciokrotnie większy od poprzedniego, ale faktycznie: każdy kolejny stopień niesie ze sobą w przybliżeniu 31-krotny wzrost energii.
Do określenia intensywności drgań gruntu w danym miejscu służą tzw skale makrosejsmiczne, opierających się na obserwacji zniszczeń podczas trzęsieniem ziemi w danym miejscu. Obecnie intensywnośc tę określa się mierząc przyspieszenia gruntu w trakcie wstrząsów. Do najpopularniejszych skal makrosejmicznych należy zmodyfikowana 12 stopniowa skala Mercallego – Mercallego-Cancaniego-Sieberga (MCS). W skali tej stopień I oznacza drgania rejestrowane wyłącznie przez aparaturę pomiarową, a stopień XII – wstrząsy powodujące zmiany w otaczającym krajobrazie.
źródło: pl.wikipedia.org