W czwartek, 19 listopada, na południu Brazylii szalały trzy trąby powietrzne. W wyniku przejścia żywiołu najbardziej ucierpiało miasto Chapecó na zachodzie stanu Santa Catarina.
Zobacz cały artykuł na tej stronie
Kilka słów z Wikipedii o Santa Catarina
Santa Catarina (wym. [ˈsɐ̃ta kataˈɾina]) – jeden z 26 stanów Brazylii, położony w południowej części kraju. Od zachodu graniczy z Argentyną, na wschodzie jest Ocean Atlantycki, od północy stan Paraná, od południa stan Rio Grande do Sul. Największym miastem jest Joinville (515 tys. mieszkańców), stolicę Florianópolis zamieszkuje 421 tys., Blumenau 309 tys. 35% ludności jest pochodzenia niemieckiego, 30% włoskiego, 20-25% portugalskiego, 5% polskiego. Na terenie stanu w 1839 roku istniało państwo Republika Juliana.
Kilka słów z Wikipedii o Parana
Parana (port. Paraná, wym. [paɾaˈna]) – jeden z 26 brazylijskich stanów, położony na południu kraju. Od północy graniczy ze stanem São Paulo, od południa ze stanem Santa Catarina i argentyńską prowincją Misiones, od zachodu Mato Grosso do Sul i Republiką Paragwaju, a na wschodzie jest Ocean Atlantycki. Granicę z Paragwajem wyznacza rzeka Parana. Stolicą stanu jest Kurytyba – największe skupisko Polonii brazylijskiej.
Na granicy z Argentyną znajduje się Park Narodowy Iguaçu. Na Paranie, 40 km od granic parku, na granicy z Paragwajem została wybudowana największa na świecie zapora wodna Hidroelétrica de Itaipú.
Kilka słów z Wikipedii o tornadach
Tornado (z hiszp. tronada – burza), trąba powietrzna – gwałtownie wirująca kolumna powietrza, będąca jednocześnie w kontakcie z powierzchnią ziemi i podstawą cumulonimbusa lub rzadziej wypiętrzonego cumulusa. Tornada osiągają różne rozmiary. Zwykle przyjmują postać widzialnego leja kondensacyjnego, węższym końcem dotykającego ziemi. Dolna część leja jest często otoczona chmurą odłamków i pyłu[1].
Tornada zaobserwowano na każdym kontynencie oprócz Antarktydy, jednak najwięcej tornad rocznie notuje się w Stanach Zjednoczonych[2][3]. Większość tornad ma siłę wiatru nie większą niż 180 km/h, szerokość leja do 75 metrów i pozostaje w kontakcie z ziemią na tyle długo, by przemierzyć kilka kilometrów. Niektóre osiągają prędkość wiatru ponad 480 km/h, szerokość leja 1,5 km i przemierzają do 100 km dotykając ziemi[4][5]. Siłę tornad mierzy się w skali Fujity. Większość najbardziej niszczycielskich tornad formuje się w chmurach burzowych zwanych superkomórkami[6]. Superkomórki burzowe, w przeciwieństwie do tornad, mogą powodować mezocyklon.
W Polsce tornado występuje rzadko i na małą skalę, jest zwykle określane mianem „trąba powietrzna”.
Tornada mogą mieć różne barwy w zależności od tego gdzie się tworzą. Tornada powstające w suchych warunkach, mogą być niewidoczne oprócz wirujących odłamków przy powierzchni ziemi. Lej kondensacyjny, który podnosi mało pyłu i odłamków może być szary lub biały. Podczas przemieszczania się nad wodą tornada mogą przybrać białą lub niebieską barwę. Leje przesuwające się wolniej i wsysające wiele odłamków są zazwyczaj ciemne i przybierają kolor przenoszonego materiału. Tornada na wielkich równinach przybierają często czerwoną barwę ze względu na kolor ziemi, a wiry przechodzące nad terenami górskimi mogą być śnieżno białe ze względu na obecność śniegu.
Oświetlenie jest głównym czynnikiem w wyglądzie tornada. Tornado, które jest podświetlone słońcem od tyłu wygląda na bardzo ciemne, natomiast to samo tornad obserwowane gdy słońce świeci w plecy obserwatora może wyglądać na szare lub białe. Tornada występujące o zachodzie słońca mogą przyjmować odcienie żółci lub czerwieni[30].
Pył podniesiony przez wiatr, intensywny deszcz lub grad i ciemność to czynniki redukujące widoczność tornada. Tornada występujące w tych warunkach są szczególnie groźne gdyż tylko radar i dźwięk tornada mogą być ostrzeżeniami dla ludzi. Jednak większość tornad powstaje późnym popołudniem przy dobrych warunkach oświetleniowych[28]. Tornada nocne mogą być dobrze oświetlane przez częste błyskawice.
Są dowody z radarowych odczytów, ale także na podstawie obserwacji, że większość tornad ma spokojne, czyste oko, w którym panuje bardzo niskie ciśnienie analogicznie, jak to się dzieje w oku cyklonu tropikalnego. W środku jest spokojnie, wieją lekkie wiatry i jest ciemno, a jedynym źródłem światła dla tych, których widzieli środek tornada mogły być błyskawice[31].
źródło: pl.wikipedia.org