MatkaZiemia.ovh

Mając na uwadze fakt, że z roku na rok susze w Polsce mają coraz większy zasięg i są coraz potężniejsze, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej od 1 maja będzie przygotowywał i publikował nowy typ ostrzeżenia – przed suszą hydrologiczną. Zobacz cały artykuł na tej stronie Kilka słów z Wikipedii o IMGW Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowy Instytut Badawczy (IMGW-PIB) – instytucja pełniąca służbę meteorologiczną i hydrologiczną na terytorium Polski. Instytut podlega Ministrowi Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej. Jest finansowany ze środków publicznych (budżet państwa, funduszy Unii Europejskiej, funduszy Europejskiej Organizacji Eksploatacji Satelitów Meteorologicznych) oraz środków generowanych przez własną działalność komercyjną (sprzedaż danych hydro-meteo, sprzedaż prognoz pogody, odpłatne analizy specjalistyczne, serwisy internetowe). Czytaj więcej Kilka słów z Wikipedii o suszy Susza – długotrwały okres bez opadów atmosferycznych lub nieznacznym opadem w

Wielka Rafa Koralowa u wybrzeży Australii doświadczyła najprawdopodobniej jednego z największych zdarzeń bielenia w historii – twierdzi amerykański naukowiec rządowy, który monitoruje stan raf na świecie. To już trzecie zdarzenie masowego bielenia rafy w ciągu ostatnich pięciu lat. Zobacz cały artykuł na tej stronie Kilka słów z Wikipedii o Wielkiej Rafie Koralowej Wielka Rafa Koralowa[1] (ang. Great Barrier Reef) – największa na świecie rafa koralowa, położona wzdłuż północno-wschodnich wybrzeży Australii, na Morzu Koralowym. Największa na Ziemi pojedyncza struktura wytworzona przez organizmy żywe, widoczna z kosmosu jako biała smuga na tle błękitnego oceanu. Rafa znana była Aborygenom, a przez Europejczyków została odkryta 11 czerwca 1770 roku, kiedy brytyjski żeglarz James Cook (1728–1779) na okręcie „Endeavour” przypłynął do Australii podczas swojej pierwszej wyprawy na południe w latach 1768–1771. Czytaj więcej Kilka słów z Wikipedii o Australii Australia (formalnie Związek Austra

Żółwie morskie mylą zapach porośniętych fragmentów tworzyw sztucznych z wonią pożywienia. Odkryliśmy, że karetty reagują na zapach porośniętego plastiku w taki sam sposób, jak na woń pokarmu, co sugeruje, że żółwie może przyciągać nie tylko wygląd kawałków tworzyw, ale i ich zapach – opowiada Joseph Pfaller z Uniwersytetu Florydzkiego w Gainesville. Zobacz cały artykuł na tej stronie Kilka słów z Wikipedii o żółwiach morskich Żółwie morskie (Cheloniidae) – rodzina żółwi z podrzędu żółwi skrytoszyjnych. Osobniki osiągają długość od 75 do 140 cm i masę ciała do 500 kg. Karapaks jest normalnie wykształcony, plastron trochę zredukowany, na końcu szczęki nie mają dzioba[potrzebny przypis]. Pancerz jest dość płaski, opływowy i pokryty w całości dużymi, rogowymi płytami. Pomiędzy kostnymi płytami (w obu częściach) występują szerokie szczeliny wypełnione włóknistą skórą, dzięki czemu pancerz waży znacznie mniej, nie tracąc przy tym swej wytrzymałości[2]. Wszystkie kończyny przekształcone w sze

Naukowcy badający kaszaloty spermacetowe (Physeter macrocephalus) u wybrzeży Kaikōura w Nowej Zelandii odkryli, że trzęsienia ziemi wpływają na ich zdolność znajdowania pokarmu przez co najmniej rok. Zobacz cały artykuł na tej stronie Kilka słów z Wikipedii o kaszalotach spermacetowych Kaszalot spermacetowy[4], kaszalot[5], potwal[5], potwal olbrotowiec (Physeter macrocephalus) – gatunek ssaka z rodziny kaszalotowatych (Physeteridae), największy przedstawiciel kladu zębowców (Odontoceti). Występuje we wszystkich oceanach[2][3] . Jest największym współcześnie żyjącym zwierzęciem mięsożernym. Czytaj więcej Kilka słów z Wikipedii o trzęsieniach ziemi Trzęsienie ziemi – gwałtowne rozładowanie naprężeń w skorupie ziemskiej połączone z ruchem warstw skalnych wzdłuż uskoku. Nagromadzenie naprężeń jest na ogół wynikiem przejściowego zablokowania ruchu skał wzdłuż tego uskoku. Uwalniająca się przy tym energia w około 20-30% rozchodzi się w postaci fal sejsmicznych, z których część dociera na po

Największa na świecie góra lodowa wkrótce wypłynie na otwarte wody oceanu. A68 – kolos, który oderwał się od Antarktydy w 2017 roku, przesunął się tak daleko na północ, że znajduje się teraz na granicy kontynentalnego wiecznego lodu morskiego. Zobacz cały artykuł na tej stronie Kilka słów z Wikipedii o górach lodowych Góra lodowa – ogólnie: zwarta bryła lodu, oderwana w wyniku procesu zwanego cieleniem od lodowca i pływająca po powierzchni wody lub osiadła na dnie. Światowa Organizacja Meteorologiczna zawęża tę definicję do brył o powierzchni przekraczającej 300 m² i wystających ponad powierzchnię co najmniej o 5 metrów (mniejsze to: odłamy góry lodowej i odłamki góry lodowej – growlery). Czytaj więcej Kilka słów z Wikipedii o Antarktydzie Antarktyda – kontynent położony najdalej na południe Ziemi, na którym znajduje się geograficzny biegun południowy. Kontynent jest położony w rejonie Antarktyki na półkuli południowej, niemal w całości na południe od koła podbiegunowego i jest otoczon

Jedne z najstarszych na świecie żółwi, żyjące 215 mln lat temu na terenie dzisiejszego woj. śląskiego, mierzyły ok. metra, były prawdopodobnie wszystkożerne i wodno-lądowe. Najnowsze wnioski z analiz skamieniałości przedstawili badacze z Instytutu Paleobiologii PAN. Zobacz cały artykuł na tej stronie Kilka słów z Wikipedii o żółwiach Żółwie (nazwa systematyczna nieustalona, zobacz Nomenklatura) – rząd owodniowców z gromady zauropsydów (Sauropsida)[1] lub według linneuszowskiej klasyfikacji rząd z gromady gadów (Reptilia). Rząd żółwi dzieli się na 2 podrzędy, 14[2] rodzin i obejmuje 356 gatunków oraz 122 podgatunki żyjące w czasach nowożytnych, tj. od 1500 roku n.e. W tym czasie wyginęło 7 gatunków oraz 3 podgatunki[3]. Charakteryzują się obecnością pancerza chroniącego cały tułów. Czytaj więcej źródło: pl.wikipedia.org

Durian to azjatycki owoc, który mimo intensywnego nieprzyjemnego zapachu jest przez wielu ludzi uznawany za prawdziwy przysmak. Okazuje się, że włókna z jego skórki mogą znaleźć zastosowanie m.in. w biodegradowalnych opakowaniach na żywność, a także w druku 3D. Zobacz cały artykuł na tej stronie Kilka słów z Wikipedii o durianie Durian, zybuczkowiec (Durio Adans.) – rodzaj roślin należący do ślazowatych Malvaceae, według niektórych systemów (np. Reveala) do rodziny wełniakowatych (Bombaceae). Rodzaj liczy ok. 20 gatunków pochodzących z tropikalnych obszarów południowo-wschodniej Azji[2]. Gatunkiem typowym jest durian właściwy (Durio zibethinus L.)[3]. Czytaj więcej źródło: pl.wikipedia.org

Zainspirowani podwodnymi dzwonami topików i tratwami mrówek z rodzaju Solenopsis, inżynierowie z Uniwersytetu w Rochesterze wygrawerowali laserem femtosekundowym 2 płytki z glinu. Uzyskali superhydrofobowe powierzchnie, które po złożeniu z odpowiednim „rozstawem” są przez długi czas niezatapialne. Zobacz cały artykuł na tej stronie Kilka słów z Wikipedii o topikach Topik (Argyroneta aquatica) – gatunek wodnego pająka z rodziny topikowatych (Argyronetidae). Osiąga 15 mm długości. Bywa niekiedy klasyfikowany w rodzinie lejkowcowatych (Agelenidae)[2]. Topik jako jedyny gatunek spośród pająków całe swoje życie spędza w wodzie, ale nie różni się od innych pająków budową ani fizjologią. Czytaj więcej Kilka słów z Wikipedii o hydrofobowości Hydrofobowość (gr. hydro – woda, phobos – strach) – skłonność cząsteczek chemicznych do odpychania od siebie cząsteczek wody. Jest to szczególny przypadek solwofobowości, gdy rozpuszczalnikiem jest woda. W ujęciu makroskopowym hydrofobowość to właściwość p

Doktorantka z kanadyjskiego University of Alberta odkryła nieznany dotychczas minerał. Został on znaleziony wewnątrz diamentu wydobytego w RPA. Minerał nazwany goldschmidtytem – na cześć Victora Gomeza Goldschmidta, ojca nowoczesnej geochemii – posiada nietypową sygnaturę chemiczną jak na minerał pochodzący z ziemskiego płaszcza, wyjaśnia Nicole Meyer. Zobacz cały artykuł na tej stronie Kilka słów z Wikipedii o minerałach Minerał (fr. minéral, od gal. mina – kopalnia) – pierwiastek lub związek chemiczny będący normalnie ciałem krystalicznym, którego struktura ukształtowała się w toku procesów geologicznych[1]. Nauką zajmującą się minerałami jest mineralogia. Naukami wywodzącymi się z mineralogii są: petrografia, petrologia, gemmologia (nauka o kamieniach szlachetnych), krystalografia i jej pochodne. Mineralogia dzieli się także na topomineralogię (nauka o występowaniu minerałów), mineralogie genetyczną, mineralogie opisową. Jest przede wszystkim nauką interdyscyplinarną, pełni istotna

Lis polarny w ciągu czterech miesięcy przemierzył ponad 3500 kilometrów – z północnej Norwegii do północnej Kanady – poinformowali norwescy naukowcy. Norweski Instytut Polarny poinformował, że młoda lisica opuściła swoje miejsce urodzenia na norweskim archipelagu Svalbard 1 marca 2018 r. i dotarła do kanadyjskiej wyspy Ellesmere przez Grenlandię dokładnie cztery miesiące później – 1 lipca 2018 r. Zobacz cały artykuł na tej stronie Kilka słów z Wikipedii o lisach polarnych Lis polarny[4][5][6], piesiec[7][6][5], piesak[5] (Vulpes lagopus) – gatunek drapieżnego ssaka z rodziny psowatych, występujący na obszarach na północ od kręgu polarnego. Lisy te można spotkać zarówno nad morzem, w dolinach, jak i wysoko na grzbietach górskich. Są to zwierzęta terytorialne. Najczęściej występuje w ubarwieniu letnim brązowo-szarym, a zimą śnieżnobiałym lub stalowoniebieskim, choć spotyka się też lisy czarne przez cały rok. Żywi się ptakami (szczególnie ich pisklętami), małymi ssakami (np. lemingami), j

„Kichające” rośliny mogą rozprzestrzeniać patogeny na swoich sąsiadów – twierdzą naukowcy. Okazuje się bowiem, że zlewające się na superhydrofobowej powierzchni liści pszenicy krople rosy podlegają „efektowi katapulty”, przez który spory wywołującego rdzę brunatną pszenicy grzyba Puccinia triticina rozprzestrzeniają się na pobliskie rośliny. Zobacz cały artykuł na tej stronie Kilka słów z Wikipedii o rdzy Rdza – grzybowa choroba roślin wywołana przez grzyby z rzędu rdzowców (Pucciniales). Charakterystyczną cechą rdzy jest wytwarzanie wielu rodzajów zarodników. Wyróżnia się rdze pełnocyklowe, u których występuje wszystkie 5 rodzajów zarodników: bazydiospory, spermacja, ecjospory, urediniospory i teliospory, oraz rdze niepełnocyklowe, u których brak niektórych ich rodzajów. Niektóre gatunki pełny rozwój przechodzą na jednym żywicielu (rdze jednodomowe), inne do przejścia pełnego cyklu rozwojowego potrzebują dwóch żywicieli, na każdym z nich wytwarzając inne rodzaje zarodników (rdze dwudo

Diety samic i samców pszczół (Apoidea) z jednego gatunku są bardzo różne. Niekiedy są tak różne jak u odmiennych gatunków. Jeśli będziemy mieć lepsze pojęcie, co sprawia, że kwiaty są atrakcyjne dla różnych pszczół, być może uda nam się zaplanować skuteczniejszą ochronę – podkreśla Michael Roswell z Rutgers University. Zobacz cały artykuł na tej stronie Kilka słów z Wikipedii o Apoidea Pszczoły (Apoidea) – nadrodzina owadów z rzędu błonkoskrzydłych (błonkówek). Należące do niej gatunki stanowią ~20% wszystkich błonkoskrzydłych. Do 1944 roku podział systematyczny nadrodziny Apoidea bazował na ówczesnej klasyfikacji C.D. Michenera. W świetle późniejszych badań pojawił się pogląd, że gatunki należące wtedy do nadrodzin Apoidea i Sphecoidea (grzebacze, osy grzebiące) tworzą wspólnie jedną monofiletyczną grupę. Wyrazem tego jest połączenie obu nadrodzin. Większość entomologów przyłączyła się do propozycji Michenera i określa tę nadrodzinę mianem Apoidea, a nie Sphecoidea. Spotykany jest dod

Lodowiec Jakobshavn, który od 20 lat jest najszybciej topniejącym i najszybciej tracącym na grubości lodowcem Grenlandii, zaskoczył naukowców z NASA. Najnowsze badania wykazały, że lodowiec… zaczął przybierać na grubości, a jego czoło, zamiast wycofywać się w głąb lądu, przesuwa się w kierunku oceanu. Lodowiec wciąż traci masę, ale proces ten spowolnił. Zobacz cały artykuł na tej stronie Kilka słów z Wikipedii o lodowcach Lodowiec – wolno płynąca masa lodu powstałego z przekształcenia pokładów wiecznego śniegu. Lodowce są największym rezerwuarem wody słodkiej na Ziemi i drugim po oceanach wody na świecie. Badaniem lodowców zajmuje się glacjologia. Działalność erozyjno-akumulacyjna lodowców manifestuje się w rzeźbie glacjalnej, na którą składa się szereg form rzeźby powierzchni ziemi. Znaczne obszary Ziemi podlegały lub obecnie podlegają morfogenezie glacjalnej. Czytaj więcej Kilka słów z Wikipedii o NASA NASA (od ang. National Aeronautics and Space Administration), Narodowa Agencja Aer

W artykule, opublikowanym właśnie na łamach Physical Review Letters, grupa fizyków wysunęła hipotezę, że fale dźwiękowe… posiadają masę. To zaś by oznaczało, że mogą odczuwać bezpośredni wpływ grawitacji. Uczeni sugerują, że fonony w polu grawitacyjnym mogą posiadać masę. Zobacz cały artykuł na tej stronie Kilka słów z Wikipedii o dźwięku Dźwięk – wrażenie słuchowe, spowodowane falą akustyczną rozchodzącą się w ośrodku sprężystym (ciele stałym, cieczy, gazie). Częstotliwości fal, które są słyszalne dla człowieka, zawarte są w paśmie między wartościami granicznymi od ok. 16 Hz do ok. 20 kHz. Używa się też terminu dźwięki słyszalne – na określenie dźwięków z zakresu częstotliwości i natężeń, które rejestruje człowiek, dla odróżnienia od dźwięków zbyt cichych bądź zbyt niskich (bliskie infradźwięki) lub zbyt wysokich (na pograniczu ultradźwięków), by mogły być zarejestrowane przez ludzkie ucho przeciętnego człowieka. Czytaj więcej Kilka słów z Wikipedii o masie Masa – jedna z podstawowych

Po raz ostatni miesierki Megachile pluto, które są uznawane za największe pszczoły świata, widziano w 1981 r. Nic więc dziwnego, że gdy Eli Wyman, entomolog z Uniwersytetu Princeton, miał okazję pojechać na 2-tygodniową ekspedycję poszukiwawczą, bez wahania wyruszył w styczniu na dwie z trzech indonezyjskich wysp z archipelagu Moluków, na których kiedykolwiek spotkano te giganty. Wymanowi towarzyszyli dwaj naukowcy i fotograf Clay Bolt. Zobacz cały artykuł na tej stronie Kilka słów z Wikipedii o miesierkach Miesierka, miesiarka[1] (Megachile Latr.) rodzaj owadów z rodziny miesierkowatych (Megachilidae) z rzędu błonkoskrzydłych. W Polsce reprezentowany przez ok. 20 gatunków. Największe osiągają prawie 2 cm, ale większość ma około 1 cm. Samice zbierają pyłek kwiatowy na szczoteczkę brzuszną na spodzie odwłoka, przy okazji zapylając wiele roślin, w tym wiele motylkowych, zwłaszcza komonicę. U tego rodzaju na przednich skrzydłach występują dwie komórki kubitalne, mniej więcej jednakowej wi

Na australijskim RMIT University powstała technologia pozwalająca na zamianę dwutlenku węgla w węgiel w formie stałej. To przełom, który może zmienić nasze podejście do wychwytywania węgla z atmosfery i jego składowania. Zobacz cały artykuł na tej stronie . tagi: zamiana Kilka słów z Wikipedii o CO2 Dwutlenek węgla (nazwa Stocka: tlenek węgla(IV)), ditlenek węgla, CO2 – nieorganiczny związek chemiczny z grupy tlenków, w którym węgiel występuje na IV stopniu utlenienia. W temperaturze pokojowej jest to bezbarwny i niepalny gaz o kwaskowatym smaku, rozpuszczalny w wodzie (1,7 l CO 2/l H 2O i cięższy od powietrza (ok. 1,5 raza). Pod normalnym ciśnieniem przechodzi ze stanu stałego do gazowego (sublimuje) z pominięciem fazy ciekłej w temperaturze −78,5 °C. Można go jednak skroplić pod zwiększonym ciśnieniem, np. pod ciśnieniem 34 atm skrapla się w temperaturze 0 °C[9]. Czytaj więcej Kilka słów z Wikipedii o węglu Węgiel (C, łac. carboneum) – pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 6, niem

Pisarz science fiction Jules Verne, niegdyś wyobrażał sobie głęboki, podziemny krajobraz wewnątrz planety, wraz z utraconymi prehistorycznymi gatunkami i roślinami. Książka trafnie została zatytułowana „Podróż do środka Ziemi”. Nowe badania sugerują, że głęboko pod skorupą ziemską, gdzieś na głębokości około 600 kilometrów, znajduje się ogromna góra, która jest wyższa od Everestu. Zobacz cały artykuł na tej stronie Kilka słów z Wikipedii o łańcuchach górskich Łańcuch górski – teren górski o równolegle ułożonych pasmach wraz z kotlinami i przylegającymi do nich pogórzami. Na świecie wyróżnia się dwa podstawowe wielkie łańcuchy górskie: łańcuch okołopacyficzny składa się z dwóch łuków, przebieg południkowy, występują częste zjawiska wulkaniczne oraz trzęsienia ziemi obejmuje: zachodnie wybrzeża Ameryki Północnej i Południowej (Kordyliery, Andy) zachodnie wybrzeża Pacyfiku (od gór Kamczatki poprzez Wyspy Japońskie po Nową Gwineę i Nową Zelandię)

Stonehenge to najsławniejsza z europejskich struktur megalitycznych, ale nie jest jedyną. Na Starym Kontynencie istnieje około 35 000 takich budowli, które były wznoszone mniej więcej w latach 4500–2500 przed Chrystusem. Zobacz cały artykuł na tej stronie Kilka słów z Wikipedii o megalitach Budowle megalityczne (megality) występują na obszarze całego świata, w tym również w Europie i Polsce. Początki megalityzmu na terenach Europy sięgają V tysiąclecia p.n.e. Stopniowy zanik idei obserwuje się około 2 tysiąclecia p.n.e. Czasem jednak budowle megalityczne funkcjonowały jeszcze w epoce brązu. Stonehenge straciło swe znaczenie kultowe około 1400 r p.n.e. Szczególnym typem budowli megalitycznej były megaksylony (gr., mega = wielki; ksylon = drzewo), zbudowane według podobnej idei, ale z innego materiału – z drewna i ziemi. Megalit (wielki kamień z gr. μέγας «megas» – wielki, λίθος «lithos» – kamień) to duży, nieobrobiony lub częściowo obrobiony kamień stanowiący samodzielną budowlę lub ele

Pliszka górska z Drawieńskiego Parku Narodowego (DPN) doleciała do Hiszpanii, pokonując dystans prawie 2 tys. km. To pierwsza informacja zwrotna o ptaku tego gatunku, który zaobrączkowany został nad rzeką Drawą – informuje Joanna Osińska z DPN. Zobacz cały artykuł na tej stronie Kilka słów z Wikipedii o pliszkach górskich Pliszka górska (Motacilla cinerea) – gatunek małego ptaka z rodziny pliszkowatych (Motacillidae). Zamieszkuje średnie szerokości od zachodniej Europy do wschodniej Azji. Nie ma jej na Islandii oraz na północy Skandynawii. W południowej Europie pliszki górskie są ptakami osiadłymi. W Polsce jest częściowo osiadła. W Danii i na południu Skandynawii pojawiła się dopiero na początku XX wieku. Ptaki z północy są wędrowne. Osobniki europejskie zimują nad Morzem Śródziemnym i w północnej Afryce, a azjatyckie w Azji Południowej. Do niektórych obszarów Europy Środkowej na tereny lęgowe powraca w kwietniu, a czasem już na początku marca. Odlatuje od września do grudnia. Czytaj

Grupa naukowców i inżynierów wykonały pierwszy w Zachodniej Antarktyce odwiert o głębokości przekraczającej 2000 metrów. To część badań mających na celu stwierdzenie, jak ten region będzie reagował na zmiany klimatu. Zobacz cały artykuł na tej stronie Kilka słów z Wikipedii o Antarktyce Zachodniej Antarktyda Zachodnia − część kontynentu Antarktydy, jedna z dwóch, obok Antarktydy Wschodniej. Granicą oddzielającą obie części kontynentu są Góry Transantarktyczne, rozciągające się od Morza Rossa do Morza Weddella. Antarktyda Zachodnia leży po pacyficznej stronie tych gór. W geografii Antarktydy Zachodniej wyróżnia się Ziemię Marii Byrd, Ziemię Ellswortha i Półwysep Antarktyczny. Całkowita powierzchnia to ok. 3,5 miliona km². Najwyższym szczytem jest Mount Vinson, który jest najwyższym szczytem całej Antarktydy. Podłoże budują skały magmowe przykryte warstwą skał osadowych. Przez tę część kontynentu przebiega Ryft Zachodnioantarktyczny, szeroka dolina ryftowa położona pod lądolodem. Jej pow